Mulberry Cultivation: “एक एकर तुती लागवड: कमी जागेत लाखोंचा नफा मिळवण्याची संधी” लगेच पहा संपूर्ण माहिती

Mulberry Cultivation: तुती लागवड बद्दल माहिती:

1. परिचय:
   तुती ही रेशीम किड्यांच्या पोषणासाठी अत्यंत महत्त्वाची पिके आहे. रेशीम उत्पादनासाठी लागणाऱ्या पानांचा मुख्य स्रोत म्हणून तुतीची लागवड केली जाते.
2. हवामान आणि माती:
   • तुतीची लागवड उष्ण आणि समशीतोष्ण हवामानात उत्तम होते.
   • वार्षिक 600-2500 मिमी पर्जन्यमान आवश्यक असते.
   • हलकी ते मध्यम काळी, चांगल्या जलधारण क्षमतेची, सेंद्रिय पदार्थयुक्त माती योग्य असते.
3. लागवडीसाठी योग्य कालावधी:
   • तुतीची लागवड जून-जुलै किंवा डिसेंबर-फेब्रुवारी दरम्यान करावी.
   • या हंगामात मृदेला पुरेसे ओलसरपणा असतो, जो रोपांच्या चांगल्या वाढीसाठी फायदेशीर ठरतो.
4. लागवडीची पद्धत:
   • 60 x 60 सें.मी. अंतरावर खड्डे खोदून लागवड करावी.
   • रोपांचे अंतर झाडांच्या प्रकारानुसार बदलते.
   • सरी-वरंबा पद्धतीने लागवड केल्यास पाणी व्यवस्थापन सोपे होते.
5. खते आणि पाणी व्यवस्थापन:
   • तुतीच्या चांगल्या उत्पादनासाठी नत्र, स्फुरद, आणि पालाश यांचे संतुलित प्रमाणात खत वापरणे आवश्यक आहे.
   • ठिबक सिंचन प्रणालीचा वापर केल्यास पाण्याचा अपव्यय टाळता येतो.
   • नियमित अंतराने पाणी देणे आवश्यक आहे, विशेषतः उन्हाळ्यात.
6. काढणी आणि उत्पादन:
   • लागवडीनंतर साधारण 6 महिन्यांनी तुतीची पाने तोडणीसाठी तयार होतात.
   • वर्षातून 4-6 वेळा पाने तोडता येतात.
   • पाने तोडताना झाडांची मुख्य फांदी व नुकसान होणार नाही याची काळजी घ्यावी.
7. रोग व कीड नियंत्रण:
   • तुतीवर पांढऱ्या माशी, मावा, तुडतुडे अशा किडींचा प्रादुर्भाव होऊ शकतो.
   • यासाठी जैविक कीडनाशकांचा वापर करावा.
   • पानांवर डाग पडणे, पिवळसर होणे यासारख्या लक्षणांवर त्वरित उपाय करावा.
8. उत्पन्न आणि फायदे:
   • तुतीची लागवड कमी जागेतही करता येते.
   • रेशीम किड्यांसाठी तुतीच्या पानांना बाजारात चांगली मागणी असते.
   • शाश्वत उत्पन्नासाठी तुती लागवड फायदेशीर ठरते.
9. सरकारी योजना आणि सहाय्य:
   • तुती लागवडीसाठी केंद्र व राज्य सरकारकडून अनुदान दिले जाते.
   • कृषी विभागाच्या मार्गदर्शनाखाली आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करता येतो.
10. देखभाल आणि व्यवस्थापन:

• दरवर्षी झाडांना छाटणी करावी, त्यामुळे नवीन फुटवे चांगले येतात.
• झाडाभोवती गवत काढून सेंद्रिय खत टाकावे.
• तुतीच्या लागवडीसाठी तांत्रिक मदत घेणे फायदेशीर ठरते.

एक एकरमध्ये तुती लागवडीतून वार्षिक कमाईचा अंदाज:

तुती लागवडीतील वार्षिक उत्पन्न विविध घटकांवर अवलंबून असते, जसे की जमिनीचा प्रकार, पाण्याची उपलब्धता, खतांचा वापर, आणि रेशीम किड्यांचे व्यवस्थापन. साधारणतः एक एकर तुती लागवडीतून मिळणाऱ्या उत्पन्नाचा अंदाज खालीलप्रमाणे आहे:

१. तुतीच्या पानांचे उत्पादन:

• उत्पन्न: एक एकर जमिनीतून दरवर्षी 20-25 टन तुतीची पाने मिळतात.
• पानांची किंमत: एका टन तुतीच्या पानांची किंमत ₹2,000 ते ₹3,000 असते.
• एकूण उत्पन्न: ₹40,000 ते ₹75,000 (पानांची विक्री केल्यास).

२. रेशीम किड्यांचे उत्पादन:

• तुतीची पाने रेशीम किड्यांसाठी वापरल्यास अधिक कमाई करता येते.
• एका टन तुतीच्या पानांपासून साधारणतः 70-80 किलो रेशीम किड्यांचे कोष (Cocoons) मिळतात.
• कोष विक्री किंमत: प्रति किलो ₹400 ते ₹600.
• उत्पन्न: एका वर्षात 4-6 वेळा रेशीम किड्यांचे पालन करता येते.
  • एका सत्रात 5-6 क्विंटल कोष मिळतात.
  • वार्षिक उत्पन्न: ₹1,20,000 ते ₹2,50,000.

३. खर्चाचा अंदाज:

• लागवड खर्च: ₹10,000 ते ₹15,000 (पहिल्या वर्षी).
• रोजचा खर्च: पाणी, खते, कीडनाशके, मजुरीसाठी ₹30,000 ते ₹40,000 दरवर्षी.
• रेशीम पालन खर्च: ₹30,000 ते ₹50,000.

४. शुद्ध नफा:

• पानांची विक्री केल्यास: ₹20,000 ते ₹35,000 वार्षिक.
• रेशीम किड्यांचे पालन केल्यास: ₹60,000 ते ₹1,50,000 वार्षिक.
• उत्पन्नाचा स्तर स्थानिक बाजारपेठ, रेशीम कोषांची मागणी, आणि शेतीतील व्यवस्थापनावर अवलंबून बदलतो.
• सरकारी अनुदान आणि आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर केल्यास नफा अधिक वाढू शकतो.

रेशीम उत्पादनासाठी तुती लागवड हा कमी जागेत जास्त उत्पन्न देणारा व्यवसाय ठरतो. तुती लागवड ही रेशीम उत्पादनासाठी महत्त्वाची असून, योग्य व्यवस्थापन व तंत्रज्ञानाच्या सहाय्याने यामध्ये चांगले आर्थिक उत्पन्न मिळवता येते. Mulberry Cultivation