महिलांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम बनवण्यासाठी महाराष्ट्र सरकारने “पिंक रिक्षा योजना” सुरू केली आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश महिलांना स्वावलंबी बनवणे, त्यांना रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून देणे आणि सार्वजनिक वाहतूक क्षेत्रात महिलांचा सहभाग वाढवणे हा आहे.
2. योजनेचा लाभ कोणाला मिळणार?
या योजनेचा लाभ 18 ते 45 वयोगटातील महिलांना मिळणार आहे. अर्जदार महिलांना महाराष्ट्र राज्याचे कायम रहिवासी असणे बंधनकारक आहे. तसेच, कुटुंबातील वार्षिक उत्पन्न विशिष्ट मर्यादेपेक्षा कमी असावे.
3. पिंक रिक्षाचे वैशिष्ट्य:
पिंक रिक्षा महिला चालकांसाठी विशेषतः डिझाइन करण्यात आली आहे. या रिक्षामध्ये महिला व प्रवाशांच्या सुरक्षिततेसाठी जीपीएस प्रणाली, पॅनिक बटन, सीसीटीव्ही कॅमेरे, आणि आरामदायक आसने यांसारख्या सुविधा देण्यात आल्या आहेत.
4. अर्ज करण्याची प्रक्रिया:
महिला या योजनेसाठी ऑनलाईन किंवा ऑफलाईन अर्ज करू शकतात. अर्जासाठी आधार कार्ड, रहिवासी प्रमाणपत्र, उत्पन्न प्रमाणपत्र, आणि ड्रायव्हिंग परवाना यांसारखी कागदपत्रे आवश्यक आहेत. अर्ज प्रक्रिया सोपी असून महिला स्वयंसेवी संस्थांच्या मदतीने देखील अर्ज करू शकतात.Pink Rickshaw Scheme
5. आर्थिक सहाय्य:
महिला अर्जदारांना पिंक रिक्षा खरेदीसाठी अनुदान स्वरूपात आर्थिक मदत दिली जाईल. योजनेअंतर्गत 50% अनुदान किंवा ठराविक रक्कम (जसे की ₹1 लाख) दिली जाईल. उर्वरित रक्कम महिला कर्जाद्वारे भरू शकतात, ज्यासाठी सरकारने विविध बँकांशी करार केले आहेत.
6. प्रशिक्षण व कौशल्य विकास:
पिंक रिक्षा चालवण्यासाठी महिलांना आवश्यक प्रशिक्षण दिले जाईल. यामध्ये वाहन चालवण्याचे तांत्रिक ज्ञान, प्रवाशांशी वागणूक, आणि वाहतूक नियमांचे पालन यांचा समावेश असेल. प्रशिक्षण मोफत दिले जाईल आणि त्यासाठी स्थानिक प्रशिक्षण केंद्रांची स्थापना करण्यात येईल.
7. महिलांसाठी सुरक्षितता व सवलती:
महिला प्रवाशांना सुरक्षित वाटावे म्हणून पिंक रिक्षाचा रंग गुलाबी ठेवण्यात आला आहे. याशिवाय महिला चालकांसाठी दरमहा इंधनावर सवलत, वाहन विम्यावर सवलत, आणि नियमित देखभालीसाठी अनुदान दिले जाईल.
8. योजनेचे भविष्यातील उद्दिष्ट:
पिंक रिक्षा योजनेद्वारे महिलांच्या आर्थिक सक्षमीकरणासोबतच समाजात महिलांसाठी सुरक्षित वाहतूक पर्याय उपलब्ध करणे हे सरकारचे उद्दिष्ट आहे. योजनेच्या यशस्वी अंमलबजावणीनंतर महाराष्ट्रातील इतर जिल्ह्यांमध्येही ही योजना विस्तारली जाईल.
पिंक रिक्षा योजना महिलांना स्वावलंबी बनवण्याच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. ही योजना महिलांच्या जीवनमानात सकारात्मक बदल घडवून आणेल आणि महाराष्ट्रातील महिलांसाठी नवा रोजगाराचा मार्ग खुला करेल.Pink Rickshaw Scheme