Cultivation of garlic crop: लसूण पिकाची लागवड कधी करावी? खत व्यवस्थापन कसे करावे? संपूर्ण माहिती पहा एका क्लिकवर

Cultivation of garlic crop: लसूण पिकाची लागवड कधी करावी? खत व्यवस्थापन कसे करावे? संपूर्ण माहिती खालील प्रमाणे आहे

• लागवडीचा हंगाम: लसूण रब्बी हंगामातील पिक आहे. याची लागवड सप्टेंबर ते नोव्हेंबर दरम्यान करावी. काही ठिकाणी खरीप हंगामातही (जून ते जुलै) लसणाची लागवड केली जाते.
• हवामान: लसूण थंड हवामानात चांगले वाढते. साधारण तापमान 12-20°C लसूण वाढीस अनुकूल असते.
• जमीन: सेंद्रिय पदार्थांनी समृद्ध, चांगली निचरा होणारी वालुकामय चिकणमाती किंवा चिकणमाती माती लागवडीस योग्य असते. जमिनीचा pH 6.0-7.5 असावा.

पाणी व्यवस्थापन:

• पहिल्या पाण्याचे वेळापत्रक: लागवडीनंतर त्वरित पाणी द्यावे.
• पाण्याचे अंतर: पिकाच्या गरजेनुसार 8-12 दिवसांनी पाणी द्यावे. पिक फुलांच्या अवस्थेत असताना पाण्याची जास्त गरज असते. फुलधारणा व कांदे तयार होण्याच्या काळात जास्त पाणी देणे गरजेचे आहे.
• पाणी निचरा: पाण्याचा निचरा योग्य असणे आवश्यक आहे, कारण पाण्याचा ताण किंवा अधिक पाणी पिकाच्या वाढीस अडथळा निर्माण करू शकतो.

खत व्यवस्थापन:

• मूलखत: जमिनीची तपासणी करून योग्य प्रमाणात सेंद्रिय खत (गायखत/कंपोस्ट) लागवडीपूर्वी जमिनीत मिसळावे.
• रासायनिक खत:
  • नत्र (N): 100-120 किग्र/हेक्टर
  • स्फुरद (P): 50-60 किग्र/हेक्टर
  • पालाश (K): 50 किग्र/हेक्टर यापैकी नत्राचे दोन हप्त्यांमध्ये देणे आवश्यक आहे. पहिला हप्ता लागवडीच्या 30 दिवसानंतर, आणि दुसरा हप्ता 50-60 दिवसांनी द्यावा.

फवारणी आणि कीड/रोग व्यवस्थापन:

• कीड नियंत्रण:
  1. थ्रिप्स: थायोमेथॉक्सम (Thiamethoxam) 25 WG @ 0.25 ग्रॅम प्रति लिटर पाण्यात मिसळून फवारावे.Cultivation of garlic crop
  2. माइट्स (कोळी): प्रोपरगाईट 57 EC @ 1 मि.लि. प्रति लिटर पाण्यात मिसळून फवारावे.
• रोग नियंत्रण:
  1. पर्णकुज (Leaf Blight): मॅन्कोझेब 75 WP @ 2 ग्रॅम प्रति लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.
  2. बुरशीजन्य रोग: कॉपर ऑक्सिक्लोराईड @ 3 ग्रॅम प्रति लिटर पाण्यात फवारावे.

इतर सल्ले:

• आंतरमशागत: लागवडीच्या 30 दिवसांनंतर एकदा व 60 दिवसांनंतर दुसरी आंतरमशागत करावी.
• रासायनिक फवारण्या: दर 15-20 दिवसांनी नियमानुसार कीटकनाशक आणि रोगनाशकांची फवारणी करावी.

याप्रमाणे योग्य व्यवस्थापन केल्यास लसूण पिकातून चांगले उत्पादन मिळते.

लसूण पिकातून उत्पन्न हे अनेक घटकांवर अवलंबून असते, जसे की लागवड केलेली जात, पाण्याचे व खत व्यवस्थापन, बाजारातील दर, उत्पादनाची गुणवत्ता, इत्यादी. तरीही, एक साधारण अंदाजानुसार एक एकर (सुमारे 0.4 हेक्टर) शेतीतून होणाऱ्या उत्पन्नाची माहिती खाली दिली आहे.

1. लसूण लागवडीचा खर्च (1 एकरसाठी):

• बियाणे (लसूण कंद): 500-700 किलोग्रॅम प्रति एकर, ज्याचा खर्च साधारणत: ₹80-₹120 प्रति किलोग्रॅम असतो. याचा अंदाजे खर्च: ₹40,000-₹84,000.
• खते व औषधे: ₹8,000-₹12,000.
• पाणी व्यवस्थापन (ठिबक/फवारणी/बोअरवेल पाणी): ₹5,000-₹8,000.
• शेती मशागत व श्रम: ₹15,000-₹20,000.
• इतर खर्च (वाहतूक, फवारणी, आंतरमशागत): ₹5,000-₹8,000.

एकूण खर्च:

साधारण ₹70,000 ते ₹1,20,000 प्रति एकर.

2. उत्पादन (1 एकरसाठी):

• लसूण उत्पादन हे जमिनीचा प्रकार, हवामान आणि व्यवस्थापनावर अवलंबून असते. साधारणतः एक एकर शेतीतून 40-60 क्विंटल (4,000-6,000 किलोग्रॅम) लसूण उत्पादन मिळू शकते.

3. बाजारभाव (लसूण विक्री):

• लसूण बाजारातील दर हा खूपच बदलता असतो. सामान्यत: दर ₹20-₹60 प्रति किलोग्रॅम पर्यंत असतो. यामध्ये मोठ्या कांद्याचे दर जास्त असू शकतात आणि लहान कांद्याचे दर कमी असतात.

उत्पन्नाचा अंदाज:

• कमी दर: जर बाजारभाव ₹20 प्रति किलोग्रॅम असेल आणि उत्पादन 40 क्विंटल मिळाले, तर एकूण उत्पन्न = ₹80,000.
• साधारण दर: बाजारभाव ₹40 प्रति किलोग्रॅम असेल तर उत्पन्न = ₹1,60,000.
• जास्त दर: जर बाजारभाव ₹60 प्रति किलोग्रॅम असेल तर उत्पन्न = ₹2,40,000.

4. नफा:

• जर एकूण खर्च ₹70,000-₹1,20,000 असेल आणि उत्पादन बाजारभावानुसार विकले तर:
  • कमी दराच्या परिस्थितीत नफा कमी असू शकतो किंवा तोटाही होऊ शकतो.
  • साधारण दरावर नफा साधारणतः ₹50,000-₹1,00,000 असू शकतो.
  • जास्त दरावर नफा ₹1,00,000 ते ₹1,50,000 किंवा त्याहून अधिक होऊ शकतो.

लसूण लागवड ही बाजारातील दर आणि उत्पादनाच्या गुणवत्तेवर अवलंबून असते. चांगली बाजारपेठ मिळाली आणि व्यवस्थापन चांगले झाले तर लसूण लागवडीतून चांगला नफा मिळू शकतो.Cultivation of garlic crop